İş kazası, işçinin çalıştığı sırada meydana gelen kazadır. İşçinin gerek işyerinde gerekse yürüttüğü iş nedeniyle başka bir yerde meydana gelen ve kişiyi bedenen ya da ruhen zarara uğratan olaydır. Dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili tedbirler alınmadığı için maalesef ülkemizde ölümlü iş kazaları diğer gelişmiş ülkelere göre fazladır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu AB normlarında hazırlanmış bir kanun olmasına ve yönetmelikler de buna göre düzenlenmesine rağmen kurallara uymadığımız için iş kazaları önlenemiyor. Bazen işveren iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kurallara uyulması için yeterli denetim yapmadığı bazen de işçiler bu kurallara uymamak adına hareket edebiliyorlar. SİGORTASIZ İŞÇİ ÇALIŞTIRILMASI Bu durumda işçiyi sigortasız çalıştırma nedeniyle iş kazasına maruz kalındığı takdirde işverenin sorumluluğu arttığı gibi kusur oranı da artıyor. 5510 sayılı Kanuna göre işçi işe başlamadan en az bir gün öncesinde işe giriş bildirgesi verilmesi gerekiyor. Bu durum sadece inşaat, balıkçılık ve tarım iş kollarında aynı gün işe giriş bildirgesi verilebilmektedir. Genelde iş kazaları yaşanması durumunda işveren işçinin sigortasını bildirmemiş ise aynı gün bildiriyor, ancak bu durumda tanıkların beyanlarına göre o işçinin inşaat işyeri dahi olsa orada daha önce çalışmaya başladığı tespit edilebiliyor. İş Kazası geçiren işçi sigortasız olsa dahi SGK tedavi masraflarını karşılıyor. Ancak 5510 sayılı kanunun 23. Maddesinde; süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumluluk halleri nedeniyle, işçinin çalışmaya başladığının yasal süresi içinde SGK’ ya bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildiği veya sigortalı çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiği tarihten önce iş kazası meydana gelirse SGK gelir ve ödenekleri karşılar. Ancak bunları işverene rücu eder. Sigortasız işçinin iş kazası ve meslek hastalığı dolayısıyla yapılan harcamaların tamamı işverenden istenmektedir. Yani sağlık harcamaları yanında gelir bağlanması durumunda bunlar da istenir. Her durumda çalışan korunmakta işveren ise yükümlülüğünü yerine getirmediği için sorumlu tutulmaktadır. İŞVERENİN KUSURU İşverenin iş kazasında kusuru olup olmadığına iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili her türlü tedbiri alıp almamasına göre karar veriliyor. İşverenin kaza olayında kusur oranına göre de tüm harcamalar rücu ediliyor. Ancak sigortasız işçi çalıştırma durumunda işverenin kusuru olmasa da dahi tüm masraflar ve harcamalar işverenden tahsil ediliyor. İş Kazalarının sonucu kötü olmasına rağmen maalesef yeterli önlemler alınmıyor, iş kazası sonucunda ölüm olayında ise hak sahiplerine bağlanan iş göremezlik gelirin peşin değeri hesaplanıp işverene rücu ediliyor. Bu durum ağır bir maddi bedel olarak işverene geri dönüyor. Manevi olarak ta bir kişinin ölümü nedeniyle yaşanan pişmanlık buna ilave oluyor. İŞ KAZASI BİLDİRİMİ 5510 sayılı Kanuna göre iş kazası SGK’ ya en geç kazadan sonraki 3 iş günü içinde bildirilmesi gerekiyor. Aynı zamanda kolluk kuvvetlerine de derhal bildirim gerekiyor. Bu sebeple iş kazası durumunda mutlaka bildirim yapılmalıdır. Bazı işverenler iş kazası bildirimi yapmayarak durumu gizlediklerini düşünüyor, ancak bir süre sonra bu durum ortaya çıkıyor, ya işçinin kendisi ya da ailesi SGK dan gelir bağlanması talebinde bulunuyor, bu durumda ise iş kazası tahkikatı yapılıyor. İş kazası bildirimi de yapılmaması halinde idari para cezası uygulanıyor. ZAMANAŞIMI SÜRESİ NE KADAR Borçlar Kanununa göre genel zamanaşımı süresi 10 yıl olsa da kaza tarihinde gelir ve aylık alacak hak sahibi olmadığı için işlem yapılmayan bir iş kazası 10 yıldan sonra dahi gelir ve aylık bağlanan bir hak sahibi ile zamanaşımını ortadan kaldırıyor. İş göremezlik geliri bağlanması için %10 un üzerinde oran belirlenmesi gerektiği için bu oran daha sonra değişir ve %10 un üzerinde olursa bu durumda da zamanaşımı mefhumu ortadan kalkar ve rücü edilir. Aradaki fark işverenden istenir.